Szot
Opis
Nazwy poboczne lub regionalne:
socz, szocz, siot
Jest tańcem wywodzącym się najprawdopodobniej z dawnych tańców szkockich. Był tańczony na Pomorzu, Kujawach, Pałukach, Warmii i Mazurach, a także na Kurpiach Zielonych. Największą popularność zyskał na Warmii i Mazurach, gdzie tańczono go w parach, wirowo, krokiem polki. Charakterystyczne były w nim mocne akcentowanie obcasami i stopami, oraz podskoki tancerzy z rozchylaniem nóg na boki.
Nazwa tańca (lokalnie także socz, szocz, siot) wywodzi się z języka niemieckiego, od słowa Schottisch, czyli szkocki. Był wykonywany przez tancerzy ustawionych w dwie kolumny. W tradycji ludowej Warmii i Mazur przybrał własną formę, zachowując jednak wiele kroków z oryginału. Tempo tańca jest szybkie, metrum 2/4. Szot wykonywany jest do popularnej przyśpiewki: „Zagrajtaż mi szota, szota, niech otrząsne skórznie [w innej wersji noge] z błota. By się panny nie brzydziły, ze mną w koło zatańczyły”. Podstawowym krokiem jest tu krok polki, zwany na Warmii i Mazurach drobnym. Dowolna ilość par w ujęciu zamkniętym wiruje na początku tańca w prawo i przesuwa się po obwodzie koła krokiem polki pod słońce. Tancerze w co drugim takcie mocno akcentują krok tupnięciem, najpierw obcasem, potem całą stopą, o podłoże (nogą nieobciążoną), z lekkim pochyleniem tułowia. W niektórych wariantach szota pary w trakcie tańca rozłączają się i tancerze wirują wokół siebie lub z osobna, do siebie, łącząc się na koniec w koło lub pary w ujęciu otwartym. Kroki z akcentami obcasem (i całą stopą) oraz wplatane w taniec lekkie podskoki z wyrzutem nóg na boki są właśnie reliktami dawnego tańca szkockiego, zachowanymi w szocie.
Bibliografia
- Drabecka Maria. Tańce i zabawy Warmii i Mazur. Warszawa: CPARA, 1960.
- Drabecka, Maria; Krzyżaniak, Barbara; Lisakowski, Jarosław. Folklor Warmii i Mazur. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, 1978.
- Sarnowska, Anna. Tańce warmińskie i mazurskie. Jedwabno: Towarzystwo Przyjaciół Jedwabna, 2010.
Mapa
- Kaszuby