tańce tradycyjne    /    tańce niestylizowane    /    tańce w parach

klapok

tańce niestylizowanenauka tańcamapa

Nazwy poboczne lub regionalne:
klaskany, klepany, owczarek, Jadwiga, U mojego szwagra

To taniec parowy wykształcony prawdopodobnie jeszcze w XVIII wieku. Wspomina go, jako taniec klaskany, Łukasz Gołębiowski w Grach i zabawach różnych stanów, wydanych w 1831 roku, choć nie podaje jego dokładnego opisu. Składa się z dwóch części, z których pierwsza jest podobna do klasycznej polki tańczonej wirowo, w parach, w drugiej zaś tancerze ustawieni przodem do siebie, w miejscu, klaszczą dłońmi o uda i/lub w dłonie.

> Więcej

Nazwa wywodzi się do charakterystycznego gestu klapania dłońmi o uda i/lub w dłonie własne i partnera. Klapok (klaskany, klepany) był tańcem popularnym w wielu regionach kraju – na Śląsku (Owczarek), w Wielkopolsce (Jadwiga), w Łowickiem (U mojego szwagra). Składa się dwóch części, z których pierwsza jest podobna do klasycznej polki. W niektórych wariantach tego tańca polka poprzedzona była przytańcywaniem, podczas którego pary w chodzie przygotowywały się do wirowania w polce, w okolicach Łowicza śpiewają też przyśpiewkę „U mojego szwagra stodolina padła...”. Tancerze w ujęciu zamkniętym wirują pod słońce, z obrotami w prawo. Po przetańczeniu polki tancerze stają zwróceni do siebie przodem i rozpoczyna się druga część „z klapaniem”. Najpierw klepią obiema dłońmi o uda, lekko uginając przy tym kolana, następnie klaszczą prawymi dłońmi i lewymi dłońmi, stojąc już na wyprostowanych nogach. Ta sama sekwencja gestów i póz jest powtórzona dwukrotnie. Na koniec tancerze uderzają się obiema dłońmi stojąc naprzeciwko siebie. Po tym pary łączą się ponownie w ujęciu zamkniętym i cały taniec rozpoczyna się na nowo. Podobny przebieg miał klaskany w Wielkopolsce, nieco w żywszym tylko tempie, niekiedy zamiast polki kończył go walczyk z przytupem.

Dąbrowska, Grażyna W. Taniec ludowy na Mazowszu. Kraków: PWM, 1980.
Dekowski, Jan P.; Hauke, Zbigniew. Folklor regionu opoczyńskiego. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, 1974.
Glapa, Adam; Kowalski, Alfons. Tańce i zabawy wielkopolskie. Wrocław: PTL, 1961.