koseder
tańce niestylizowanemapakoseder, kosejder
Kaszubi uważają kòsédera za swój taniec narodowy, choć w zbliżonej formie tańczony był także na Warmii, gdzie zwano go kosejderem. Zachowało się w nim wiele reliktów dawnych tańców szkockich, popularnych w obu regionach dzięki kontaktom morskim. Tańczony jest w parach, bardzo dostojnie, z charakterystycznym dla tego tańca podskokiem na lewej nodze i krzyżowaniem jej w powietrzu z prawą nogą.
Nazwa tańca wywodzi się prawdopodobnie od kaszubskiego słowa koso (od francuskiego écossaise – szkockie), oznaczającego charakterystyczny gest wymachiwania nogami w trakcie tańca (dosłownie „kosić nogami”). Jest on reliktem dawnych (i popularnych także na tych regionach) tańców szkockich. Składa się on z dwóch choreograficznych części; wykonywany jest w szybkim tempie, metrum 2/4. Do kosedera tancerze ustawiają się parami, ręce mają skrzyżowane przodem i przez pierwszych osiem taktów tańczą po kole pod słońce, po czym zmieniają kierunek na przeciwny. Przy dużej liczbie par obowiązkowo tańczono też „przegrody”, czyli taniec szeregami dziewcząt i chłopców w przód i w tył. Charakterystyczny dla kosedera jest podskok ze skrzyżowaniem nóg w powietrzu. W drugiej części tańca pary łączą się w ujęciu zamkniętym i tańczą klasyczną polkę, wirując dookoła po linii koła pod słońce i ze słońcem.
Lorentz, Friedrich; Fischer, Adam; Lehr-Spławiński, Tadeusz. Kaszubi. Kultura ludowa i język. Toruń: Instytut Bałtycki, 1934.
Madejski, Zbigniew; Szefka, Paweł. Kaszubskie pieśni i tańce ludowe. Wejherowo: Drukarnia Przemysłowa, 1936.
Szefka, Paweł. Tańce kaszubskie. Zeszyt 1. Gdańsk: Wojewódzki Dom Twórczości Ludowej, 1957.