cioban

Muzyka do pobrania - taniec „Cioban

Nazwa cioban wywodzi się z języka rumuńskiego i oznacza owczarza, pasterza (czoban). Jest to taniec dynamiczny, grany w metrum 2/4. Uczestniczy w nim dowolna liczba par tańczących po obwodzie koła. Poprzedzająca taniec przyśpiewka jest wprowadzeniem i swego rodzaju przewodnikiem dla tancerzy:

 „Mój ciobanie, mój, mój, mój,

jakiś Ty nieładny

Moje owcy z Twojemi

Siana by nie jadły

 

Mój ciobanie, mój, mój, mój,

jakiś Ty niemiły

Moje owcy z Twojemi

Wody by nie piły”

 Konkretne słowa podczas granej melodii, są przypisane do poszczególnych figur wykonywanych w tańcu (np. przy słowach „…mój ciobanie” tancerki przechodzą łukiem przed tancerzami ku ich lewej stronie).

Najstarsi górale, którzy uczą tego tańca tłumaczą, że tancerz jest jak pasterz, który zarzuca sobie na plecy owieczkę, stąd podczas obrotu charakterystyczny podskok tancerki… .

> Więcej

Warto wspomnieć o pochodzeniu tańca. Cioban jest przykładem tańca charakterystycznego dla górali określanych w literaturze przedmiotu mianem czadeckich, których jednak właściwiej należałoby określać góralami bukowińskim. Sami górale wprost nawiązują do tej nazwy (np. zespół „Watra” z Brzeźnicy), podobnie zresztą jak do określeń urobionych od nazw miejscowości zamieszkiwanych przez ich przodków przed 1945-46 rokiem (np. pojańczycy).

Społeczność ta jest pochodzenia śląsko-małopolskiego, a znaczna jej część przez pewien czas zasiedlała dolinę Kysucy i Pohorele na terenie obecnej Słowacji, aby następnie w ramach habsburskiej akcji kolonizacyjnej z początku XIX wiek dać się przesiedlić na teren rumuńskiej Bukowiny. 

Po drugiej wojnie światowej część górali bukowińskich poddało się repatriacji zasiedlając kilka wsi na historycznym Dolnym Śląsku. Pobyt na Bukowinie, w środowisku wieloetnicznym odcisnął piętno na tradycjach społeczności, stanowiących interesujące połączenie elementów kultury karpackiej z elementami tańców przesiedleńców z różnych części imperium habsburskiego. Dobrym przykładem jest cioban, taniec, który oryginalnie znany jest z kilku regionów w dzisiejszej Rumunii.

Dąbrowska, Grażyna W. red. Taniec w polskiej tradycji. Leksykon. Warszawa: MUZA, 2005/2006.