Polka trzęsiona
Opis
Nazwy poboczne lub regionalne:
drygana, drobna, gruba, tramelka, tramla, trampolka, trzęsionka, tramelpolka, tramla-polka
Popularna w wielu regionach kraju polka trzęsiona, tańczona z charakterystycznym uginaniem nóg w kolanach, dzięki czemu tancerze „drygają” przez cały taniec, lekko „trzęsą” ciałem, wirując ze słońcem lub pod słońce, z akcentami i przytupami na zmianę kierunku obrotów. Taniec ten ma wiele regionalnych nazw i odmian, ale sposób tańczenia jest ten sam lub bardzo podobny.
W Sieradzkiem polka trzęsiona jest, obok owijoka, drugim powszechnie tańczonym tańcem. W niektórych wsiach była nazywana także drygana, drobna, gruba. „Drygliwie”, czyli sprężynująco, tańczono polkę także w Opoczyńskiem, w Radomskiem, na Kurpiach Białych i Zielonych, Lubelszczyźnie i na Podkarpaciu. W Rzeszowskiem jest to tramelka, odmiana polki trzęsionej, wykonywana z towarzyszeniem śpiewu. W okolicach Przeworska nosi nazwę tramblanka. Znane są inne nazwy tego tańca na Podkarpaciu: tramla, trampolka i trzęsionka. Wśród Lachów Sądeckich zwie się tramelpolką, a żywieckich mieszczan tramla-polką.
To taniec szybki (metrum 2/4), wykonywany dreptanymi krokami, z akcentami i przytupami wykonywanymi przez tancerzy w momencie zmiany kierunku obrotów. Charakterystyczna dla tego typu polek jest „drygliwość” całego ciała od kolan po ramiona. Kroki polki trzęsionej wykonywane są w rytmie ćwierćnut, natomiast pionowe „dryganie” ciałem ma rytm ósemek. Tańczy go dowolna ilość par w miejscu lub – częściej – po obwodzie koła, w cztery strony. W Sieradzkiem, Opoczyńskiem, w Rzeszowskiem i innych regionach taniec zamawia jedna para, zawołaniem lub przyśpiewką, po czym do tańca włączają się pozostałe pary.
Bibliografia
- Dekowski, Jan P.; Hauke, Zbigniew. Folklor regionu opoczyńskiego. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyki, Upowszechniania Kultury, 1974.
- Haszczak, Alicja. Folklor taneczny Ziemi Rzeszowskiej. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyki, Upowszechniania Kultury, 1989.
- Michalikowa Lidia; Chrząstkowska, Zofia, Chrząstkowski, Stanisław. Folklor Lachów Sądeckich, Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, 1974.
- Wróblewski, Zygmunt. Sieradzkie tańce i zabawy. Łódź: Łódzki Dom Kultury, 1961.
Mapa
- Karpaty Polskie
- Kurpie Zielone i Białe
- Lasowiacy
- Lubelskie
- Opoczyńskie
- Podkarpacie
- Pogórze
- Przemyskie
- Radomskie
- Rzeszowskie
- Sądeckie
- Sieradzkie